صرفه به مقیاس به معنای آن است که با افزایش حجم تولید، هزینه متوسط تولید هر واحد کالا کاهش می‌یابد.زمانی که واحدها و تعداد بیشتری از یک کالا و یا خدمات (سرویس)، در مقیاس بزرگتری بتواند تولید شود، در حالی که (به طور میانگین) هزینه کمتری صرف شده باشد. در آن صورت می گویند به صرفه به مقیاس دست پیدا کرده ایم. به بیان دیگر، اگر شرکت بزرگتر و واحد تولید بیشتر شوند، کمپانی فرصت بیشتری برای کاهش هزینه های خود خواهد داشت. بنابراین نظریه، وقتی صرفه به مقیاس شناخته شود، رشد اقتصادی ممکن است پدید بیاید.
همانطور که economies of scale یا صرفه به مقیاس وجود دارد، diseconomies of scale نیز وجود دارد. این حالت زمانی اتفاق می افتد که تولید کمتر از میزان هزینه برای تولید باشد. به بیان دیگر، در نتیجه ناکارآمدی و ناموثر بودن بخش تولید کارخانه و یا صنعت، میانگین هزینه افزایش می یابد.
مثال:
هنری فورد یکی از شناخته شده ترین مثالها از کسانی است که با تولید انبوه و تخصصی سازی صرفه به مقیاس را به وجود آورد. مدل اصلی او T Ford برای یک فرد معمولی خیلی گران بود. فورد ماشین هایی اختراع کرد که مقادیر زیادی از قطعات را بسازد، اما او همچنین باید اتومبیل ها را سریعتر میساخت. با درست کردن خط مونتاژ متحرک، که در آن زمان در تولید خوراکی استفاده میشد، او تولید را به نسبت هزینه نیروی کار افزایش داد. با تولید اتومبیل های بیشتر در زمان کمتر، او صرفه به مقیاس به وجود آورد. او حالا میتوانست با قیمت کمتری مدل T را بفروشد و خط تولید متحرک او برای همیشه ساخت و تولید را تغییر داد.
